οι ποινικοί να κατεβάσουν τα στυλό

Μπορείτε (καλύτερα) να διαβάσετε αυτό (του Χριστόπουλου) και αυτό (του Γιαννόπουλου) και να μην προχωρήσετε παρακάτω. Αυτοί τα λένε μια χαρά.

Σκεφτόμουν ότι δεν είχα τίποτα να προσθέσω σ’ αυτή την συζήτηση για το βιβλίο του Κουφοντίνα και το βιβλιοπωλείο που ανακοίνωνε ότι δε θα πουλάει το βιβλίο του γιατί σέβεται την ανθρώπινη ζωή. Και όντως δεν έχω να προσθέσω τίποτα ουσιαστικό, αλλά θα φλυαρήσω λιγάκι έτσι για το καλό. Κάποιοι εξ αριστερών βιάστηκαν ως συνήθως να ανοίξουν το στόμα και ότι προλάβαιναν έλεγαν, ασκώντας, πάλι ως συνήθως, κριτική σε άλλο απ’ αυτό που ήταν το πρόβλημα. Το βιβλιοπωλείο δεν έθεσε βέβαια ζήτημα απαγόρευσης (ή λογοκρισίας), απλά με την ανακοίνωσή του έδειχνε (εκτός απ’ το πόσο μακριά μπορείς να φτάσεις την πόζα) ότι αν είναι δύσκολο – όπως λένε – να βρεις μη παλαβό αριστερό, είναι τρεις φορές δύσκολο να βρεις σοβαρό φιλελεύθερο (ή ό,τι άλλο αυτοαποκαλούνται σήμερα ο Μανδραβέλης και η παρέα των οπαδών της κατ’ αυτούς μεταρρύθμισης). Ξαναλέω δεν πρόκειται προφανώς για απαγόρευση (σιγά μην επιβάλλουμε στον βιβλιοπώλη τι βιβλία θα πουλήσει), αλλά για κάτι πιο φτηνό και ταυτόχρονα πιο βαθύ και επικίνδυνο.

Από βίτσιο και έλλειψη άλλης λύσης (τί ν’ ακούσω εκείνη την ώρα; Κραουνάκη;) τα πρωινά στη δουλειά στις 12 ακούω βήμα fm. Παπαπαναγιώτου και Ραβανό (ναι αυτόν που έγραψε εκείνο το ανεπανάληπτο αριστούργημα για το άγιο όρος και τον πρωθυπουργό). Σήμερα η εκπομπή είχε καλεσμένη την ιδιοκτήτρια του ενλόγω βιβλιοπωλείου. Η ίδια απαντούσε άλλα αντ’ άλλων, μιλώντας μάλιστα πάντα στο όνομα της συνεννόησης και λέγοντας χαρακτηριστικά,  «θέλουμε να επιβάλλουμε τον πολιτισμένο διάλογο». Συνέχισε λέγοντας ότι κάποιοι υπερασπίζονται το δικαίωμα του Κουφοντίνα να γράφει βιβλία και αυτή υποστηρίζει το δικαίωμα του θύματος του Κουφοντίνα να ζει. Επίσης είπε ότι το δικαίωμα στη ζωή είναι ισχυρότερο απ’ το δικαίωμα στην ελευθερία. Στο σημείο αυτό φαντάζομαι ότι οι ακροατές θα πρέπει να  βραχυκύκλωσαν μέχρι του σημείου της πλήρους αποδιοργάνωσης. Η ιδιοκτήτρια του free thinking zone σύγκρινε ούτε λίγο ούτε πολύ το δικαίωμα στη συγγραφή ενός βιβλίου (-> ελευθερία) με το δικαίωμα του να παραμείνεις ζωντανός και να μη σε δολοφονήσουν (-> ζωή). Δεν κατάλαβα πως συγκρούονται αυτά τα δύο και γιατί πρέπει να αποφασίσω ποιό απ’ τα δύο υπερισχύει. Δεν κατάλαβα επίσης πως εγώ που υποστηρίζω το δικαίωμα του Κουφοντίνα να γράφει βιβλία, δεν υπερασπίζομαι το δικαίωμα του οποιουδήποτε να μην δολοφονηθεί απ’ τον συγγραφέα.

Κανείς άνθρωπος βέβαια δεν είναι χαζός και αυτές οι αντιπαραθέσεις άσχετων πραγμάτων μόνο τυχαίες δεν είναι. Δεν είναι ότι διακινδυνεύει το δικαίωμα κάποιου στη ζωή, είναι ότι δεν είμαστε ακριβώς σίγουροι ότι σεβόμαστε το δικαίωμα οποιουδήποτε να γράφει βιβλία. Δηλαδή είμαστε αλλά επειδή δηλώνουμε φιλελεύθεροι ή μεταρρυθμιστές ή ευρωπαϊστές ή της συνεννόησης γενικά, δεν μας πάει καλά να πούμε ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να γράφεις βιβλία αν έχεις καταδικαστεί για ανθρωποκτονία, τρομοκρατία, ληστεία, διατάραξη κοινής ησυχίας ή ίσως και επαιτεία ξέρω ‘γω. Φυσικά μπορεί ο οποιοσδήποτε να μην πουλάει το οτιδήποτε, έχει αυτή την ελευθερία, δεν χρειάζεται όμως να επικαλείται δήθεν δικαιώματα που έρχονται το ένα αντιμέτωπο με το άλλο και κάποιο πρέπει να υπερισχύσει.

Τη σκυτάλη στην καλή εκπομπή αναλαμβάνει ο καλός δημοσιογράφος Παπαπαναγιώτου, ο οποίος αφού μας υπενθυμίσει ότι από μέρες έλεγε ότι αυτός δεν θα έδινε ποτέ ούτε λεπτό για να αγοράσει αυτό το βιβλίο, αλλά το διαβάζει γιατί του το έστειλε ο εκδοτικός οίκος, ρίχνει το παρασύνθημα. «Δεν πρόκειται για διακίνηση ιδεών». Χμ. Το ξαναλέει. «Το βιβλίο αυτό δεν είναι διακίνηση ιδεών». Μετά διακόπτει για διαφημίσεις ή για το επόμενο θέμα που είναι η τρόικα ή κάτι παρεμφερές. Στις ειδήσεις του σταθμού ακούμε για τις ειλικρινείς προσπάθειες τις κυβέρνησης απέναντι στην κακιά τρόικα, για το πασόκ και βασικά όλων των ειδών τα κυκλοφοριακά νέα. Κλειστή η τάδε οδός και η δείνα οδός γιατί κάποιοι κάνουν πορεία. «Δύσκολη μέρα για την Αθήνα η σημερινή». Όντως δύσκολη αλλά για άλλους εντελώς λόγους.

Επιστρέφουμε στον τρομοκράτη συγγραφέα. Τί σημαίνει η φράση αυτό το βιβλίο «δεν είναι διακίνηση ιδεών»; Τί συνέπεια έχει αυτός ο ισχυρισμός αν τον αποδεχτούμε; Δεν απαντώ, δεν μ’ αρέσει να βάζω λόγια στο στόμα άλλων και να ερμηνεύω. Πλάκα κάνω, φυσικά και μ’ αρέσει να ερμηνεύω. Ποιοί είναι λοιπόν όλοι αυτοί οι τύποι που μιλούν στο όνομα της κοινής λογικής, του ορθού λόγου και της «συνεννόησης» (αχ αυτή η ρημάδα η συναίνεση); Τί εννοούν με τα «δεν είναι διακίνηση ιδεών» και «προτιμώ το δικαίωμα του θύματος στη ζωή »;

Κάπου διάβασα ότι δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούμε τον όρο «κυρίαρχη» ιδεολογία, αφού αυτή είναι η μοναδική κάθε φορά που υπάρχει. Η μοναδική σήμερα ιδεολογία συγχέει σκοπίμως την συγγραφή ενός βιβλίου με το ποινικό δίκαιο που αξιολογεί (συνήθως εδώ που τα λέμε, γιατί και εδώ ακόμη τα γυρίζει εσχάτως) πράξεις και όχι ιδέες ή σκέψεις. Η μοναδική σήμερα ιδεολογία *ακόμη* δεν βγάζει φιρμάνι για απαγορευμένα βιβλία, αλλά εξηγεί λεπτομερειακά, επικαλούμενη την κοινή λογική, την ανάγκη για συνεννόηση και μια δήθεν απέχθεια προς τη βία, το γιατί το δικαίωμα στη συγγραφή ενός βιβλίου ίσως και να καταπατά το δικαίωμα στη ζωή. (υπονοείται: μήπως τελικά κακώς ανεχόμαστε το βιβλίο του τρομοκράτη; μήπως κακώς ανεχόμαστε το δικαίωμα του ποινικού να έχει ιδέες; μήπως κακώς δεν θεωρούνται οι ίδιες οι ιδέες ποινικό αδίκημα; Μην λαϊκίσω περαιτέρω. Σταματάω το παραλήρημα).

Η μοναδική σήμερα ιδεολογία βλέπει τη βία στις σελίδες ενός τρομοκράτη. Η μοναδική σήμερα ιδεολογία δεν βλέπει όμως τη βία στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εκεί είναι η καλή δουλειά του υπουργού. Την καλή δουλειά του υπουργού που την είδαμε και την ξαναείδαμε. Την είδαμε τα τελευταία δύο χρόνια στις εφόδους της αστυνομίας σε σπίτια, κατά τις οποίες μας επιδείκνυαν τις βιβλιοθήκες των ενοίκων. Την είδαμε στις διώξεις αναρχικών με στοιχεία της πλάκας. Την είδαμε με τον όλο και μεγαλύτερο περιορισμό των τρόπων της διαμαρτυρίας. Τώρα την βλέπουμε με τα όσα συμβαίνουν στο κολαστήριο στον Κορυδαλλό.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων στην νέα ελλάδα. Όσοι βάζουν πάνω απ’ όλα την «εθνική συνεννόηση» και στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις και την κοινή λογική και όσοι αντιδρούν και αυτομάτως κατατάσσονται στην κατηγορία των εν δυνάμει ποινικών. Και η αντιμετώπιση των ποινικών είτε απ’ την ακροδεξιά της ΝΔ είτε απ’ τους (αυτοαποκαλούμενους) φιλελεύθερους είναι παρόμοια. Κανένα έλεος, καμία ελευθερία, καμία ανοχή.

Τώρα θα μου πείτε πως μου ήρθαν όλα αυτά και τα κόλλησα ενώ μιλούσαμε για τον ψευδοαγώνα, ελευθερίας vs ζωής. Ε δεν ξέρω, ξαφνικά σκέφτηκα ότι με αυτό το ψευδοδίλημμα, σαν μαχαίρι στο λαιμό, προχωράμε εδώ και τέσσερα (ή 180 πάρ’ το όπως θες) χρόνια.

με τα δόντια

Ανηφόριζα την πλαγιά, σέρνοντας αργά τα βήματά μου. Ακόμη και τα μάτια μου είχαν κάτι το νωχελικό, καθώς ακουμπούσαν πότε δεξιά και πότε αριστερά στη διαδρομή προς την όχι και τόσο μακρινή κορυφή. Κάποτε στην Αστυπάλαια ένα παρόμοιο συναίσθημα. Ήταν νωρίς το απόγευμα σε ένα καφενείο. Τα πόδια ξυπόλυτα πάνω στο δροσερό τσιμέντο, ένας καφές γλυκός – για μένα που δεν πίνω τα γλυκά – και ένα αεράκι απίθανο. Φυσούσε αυτό το αεράκι του Αυγούστου, το για κάποιο λόγο καθησυχαστικό. Θα μισοκοιμόμουν άνετα εκεί, καθιστός στην ψάθινη καρέκλα με το χέρι χωμένο σ’ ένα μπολ γεμάτο σταφύλια. Πότε πότε θα έτρωγα ένα απ’ αυτά, μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Σχεδόν σε ένα όνειρο που μπορείς να γράψεις το σενάριο, να το σκηνοθετήσεις, να παίξεις και να το παρακολουθήσεις. Το ωραιότερο θερινό σινεμά του πλανήτη λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο πίσω απ’ το βλέμμα σου. Αρκεί να είναι Αύγουστος ή έστω Ιούλιος, να είσαι στην Αστυπάλαια ή έστω στα Κύθηρα, αρκεί να έχει σταφύλια ή έστω καρπούζι. Αρκεί μόνο να ανηφορίζεις αυτή την πλαγιά.

Ξάπλωνα στον μικρό αμμόλοφο. Ίδιος με εκείνο στην Ψιλή Άμμο της Πάτμου. Μια γυμνή πανέμορφη Γερμανίδα ζει εκεί, απ’ την πρώτη φορά που πήγα, καμιά δεκαπενταριά χρόνια πριν. Τρως κεφτέδες και τηγανιτές πατάτες στην ταβέρνα και η καρέκλα σου βυθίζεται στην άμμο. Κοιμάσαι κάτω απ’ το τεράστιο αρμυρίκι μέχρι το καραβάκι να πάρει τους τουρίστες μακριά και να μείνεις μόνος ή σχεδόν μόνος, τουρίστας κι εσύ, αλλά πάντως περιμένεις να φύγουν οι άλλοι. Μετά τρέχεις προς τη θάλασσα. Είναι πισίνα, καθρέφτης, πράσινο φως  και τα νερά που βαφτίζονται οι αληθινοί πιστοί. Βλέπεις τον εαυτό σου να κάνει μακροβούτια και να αιωρείται στην επιφάνεια της θάλασσας και ο ήλιος καίει το μέτωπο σου και συγχωρείσαι, λυτρώνεσαι, γεννιέσαι και πεθαίνεις, όλα μέσα στο ίδιο δευτερόλεπτο. Αρκεί να είσαι εκεί, ξαπλωμένος στον μικρό αμμόλοφο.

Με την πλάτη στο έλατο και τα χέρια να αγγίζουν τα εκατοντάδες μανιτάρια. Καθόμουν στο Μαίναλο λίγο μετά τη διασταύρωση για Βυτίνα, στον κορμό κάποιου δέντρου που για κάποιο λόγο βρισκόταν πεσμένο, σφηνωμένο ανάμεσα σε δύο έλατα. Βλέπεις τον ατμό που βγάζει η ανάσα και το κάτουρο. Βλέπεις με τα μάτια κλειστά. Ήχοι που έρχονται από παντού, πουλιά, ζώα, τριξίματα, ο άνεμος που βρίσκει στο ένα ή το άλλο εμπόδιο. Η χωματίλα απ’ τη βροχή σου σπάει τη μύτη. Κάθεσαι απλά και κοιτάς το βουνό. Βουλιάζεις μέσα του. Το κρύο του είναι παραδόξως ζεστό, η ατμόσφαιρα είναι ένα ξεκάθαρο χάδι. Αρκεί να είσαι εκεί, χαμένος στο βουνό.
Ανοίγω τα μάτια μου, είναι έξη το πρωί. Δίπλα μου κοιμάται, η ανάσα της ανεβοκατεβάζει το κεφάλι μου πάνω στο στομάχι της. Το χέρι μου ξυπνάει κανονικά, τα δάχτυλά παίρνουν μορφή, γίνονται μικρά ανθρωπάκια και διαγράφουν μια ιλιγγιώδη διαδρομή. Ξεκινάνε απ’ το πλευρό της κάτω απ’ τη μασχάλη, τραβάνε κατά μέσα, πέφτουν για λίγο στον αφαλό, συνεχίζουν την πορεία τους. Ανηφορίζουν την πλαγιά, ξαπλώνουν για λίγο στον αμμόλοφο, χάνονται στο βουνό. Η κρεβατοκάμαρα αυτοκαταργείται, τα σεντόνια διαλύονται στο ημίφως, οι τοίχοι λειώνουν, ο κόσμος εξαφανίζεται. Η πλαγιά δεν είναι πλαγιά, ο αμμόλοφος δεν είναι αμμόλοφος, το βουνό δεν είναι βουνό. Ανοίγω τα μάτια. Κοιτάζω το βυζί της που βρίσκεται λίγα μόνο χιλιοστά μακριά. Ο κόσμος εξαφανίζεται αλλά υπάρχει μπροστά μου κάτι πιο γλυκό από το σταφύλι, κάτι πιο λυτρωτικό απ’ το ελαφρύ κύμα, κάτι πιο ζεστό απ’ την ηρεμία του βουνού, πιο καθησυχαστικό, πιο ζωντανό, πιο παλαβό, πιο απερίγραπτο. Ο κόσμος εξαφανίζεται και δεν έχω τίποτα, ούτε ώρα, ούτε νύστα, ούτε χέρι, ούτε δάχτυλο. Έχω μόνο ένα στόμα, είμαι ένα στόμα δηλαδή και δεν φαίνεται να υπάρχει τίποτα άλλο πια, παρά μόνο το ενδεχόμενο εγώ, το στόμα δηλαδή, να κατασπαράξει, να κατασπαράξω δηλαδή, αυτό που απλώνεται γαλήνιο, απίθανο και σχεδόν εξωπραγματικό μπροστά μου.

Αποφασίζω οριστικά ότι ο τρόπος να πηγαίνω απ’ το όνειρο στον ξύπνιο και πάλι πίσω, είναι με τα δόντια.

*το κείμενο αυτό γράφτηκε για το
δι-ιστολογικό αφιέρωμα με θέμα “Ερωτική Ιστορία¨ που δημοσιεύτηκε στο enfo.gr και συμμετείχαν οι silentcrossing,βιβλιοθηκάριος, τσαλαπετεινός, old boy, rubies and clouds, το καραντί, kospanti, μπανάνα, ερυθρό καγκουρώ, αναγεννημένη, αδέσποτος σκύλος,angry calgonit, χαμένο επεισόδιο, μπουλακάκης, ποδηλάτισσα, κυνοκέφαλοι και η lemon

κομμάτια ενός μέλλοντος που έρχεται από παλιά

[ποστίδιο αποτελούμενο από τέσσερα αστεία και μία πρόταση]

αστείο Ι (προτάσεις για την παιδεία)

Δυστυχώς το μοντέλο ανάπτυξης του ελληνικού πανεπιστημίου ναυάγησε. Το πανεπιστήμιο είναι και πολυδάπανο και συνιστά όχημα προς την ανεργία. Η τελευταία κρίση στο ελληνικό πανεπιστήμιο με επίκεντρο το ζήτημα των διοικητικών υπαλλήλων είναι απλώς ένα σύμπτωμα της ασθένειας. Δυστυχώς, όμως, η κρίση δεν φαίνεται να μας κάνει να θέλουμε να δούμε την πραγματικότητα κατάματα. Είμαστε μια χώρα στην οποία η υποκρισία υπεραφθονεί και η σχέση μας με τον ορθολογισμό αποδεικνύεται χαλαρή.

Αν θέλουμε, πάντως, να είμαστε ρεαλιστές οφείλουμε άμεσα να αλλάξουμε υπόδειγμα, καθώς δεν μπορούμε να συντηρούμε ένα τόσο μεγάλο, κατακερματισμένο και πολυδάπανο πανεπιστήμιο. Πρέπει λοιπόν να διαλέξουμε: ή θα αποφασίσουμε να βάλουμε δίδακτρα στη φοίτηση ώστε οι χρήστες να καλύπτουν ένα μέρος της δαπάνης που προορίζεται για αυτούς ή θα μειώσουμε σημαντικά τον αριθμό των εισακτέων μέσα από το κλείσιμο μεγάλου αριθμού σχολών ιδιαίτερα στην περιφέρεια. Δεν μπορεί να θέλουμε ταυτόχρονα εκπαίδευση για όλους χωρίς ανταπόκριση στην αγορά εργασίας και αυτό να απαιτούμε να το πληρώνουν οι φορολογούμενοι.

(Νίκος Μαραντζίδης , πηγή: Καθημερινή )

(υπουργείο Εθνικής Παιδείας 1937, πηγή: ο Ελληνικός Φασισμός στον Μεσοπόλεμο – Σπουδές στο Γαλανόμαυρο, εκδ. antifa scripta)

αστείο ΙΙ (παρουσίαση ποιητικής συλλογής)

(πηγή φωτ: αιχμή.γρ)

Ωραίο μου πλυντήριο νούμερο 4.382.

Ό,τι κρεμάστηκε σε περίπτερα, ό,τι ακούστηκε σε θέατρα βράχων και ό,τι βγήκε στο «έχει γούστο» ως αριστερός πολιτισμός βουτάει στη σκάφη και σαπουνίζει να ξεπλύνει την ποίηση του δελτίου ειδήσεων του Μέγκα. Ο Καββαδίας, τα μαλαματένια λόγια, το παραποιημένο βίντεο της δολοφονίας του Α. Γρηγορόπουλου και τα σηκωμένα μανίκια του Μ. Καψή βράζουν στην ίδια κατσαρόλα, δημιουργώντας μια απίθανη σύγχυση. Ένας παρατηρητής θα αναρωτηθεί τί εννοούσε ο ίδιος του ο εαυτός όταν τραγούδαγε παλιά κάτι απ’ τους εικονιζόμενους ή ποιά υλικά συνέθεταν την κάποτε συγκίνησή του. Άλλος παρατηρητής απλά θα σηκώσει αδιάφορα τους ώμους.

αστείο ΙΙΙ (από την ίδια εκδήλωση)

(πηγή φωτ: αιχμή.γρ)

Το μάτι πέφτει λίγο παραπέρα απ’ τον πρωθυπουργό. Στο ίδιο ή διπλανό τραπέζι αντιμνημονιακός δημοσιογράφος και ο άνθρωπος που διαπόμπευσε αλλοδαπές πόρνες, που έσωσε την ελληνική οικογένεια, που έβαλε το πρώτο λιθαράκι στην κατάργηση κάθε εργασιακού δικαιώματος  (ο άνθρωπος δηλαδή που προετοίμασε το δρόμο).

αστείο IV (παρουσίαση πολιτικής κίνησης)

(πηγή: PressProject)

Το νέο, το ωραίο, το μεγάλο και το αληθινό συνοψίζονται σε αυτά τα πρόσωπα (άντε και στου Πρωτόπαππα που βρισκόταν επίσης εκεί). Ο αντικομφορμιστής και ο μετριοπαθής (που εκτός των άλλων ξέπλυναν επιτυχημένα τον Βορίδη) και βέβαια ο μέγας μεταρρυθμιστής, ο άνθρωπος που θα μας οργάνωνε. Αλίμονο όμως εμείς αποδειχτήκαμε ανατολίτες, βάρβαροι, χωριάτες, λαϊκιστές.

και κάτι πραγματικά ενδιαφέρον

ένα βιβλίο, που προσφέρει αφενός ιστορικά ντοκουμέντα, αφετέρου (ή κυρίως) οπτική, προοπτική, κατανόηση μιας διαδρομής. Κατάδυση στην ιστορία και (αναπόφευκτα) το παρόν του ελληνικού κράτους.

Αντιγράφω από το οπισθόφυλλο:

«να σώσουμε τον Ράλλη και τον Φον Γιοσμά, τον μαυραγορίτη και τον δωσίλογο, το πρώην μέλος της ΕΟΝ και μετέπειτα μέλος της ναζιστικής ΕΣΠΟ, ακόμη και τον ταπεινό χωρικό των ταγμάτων ασφαλείας, να σώσουμε όλους αυτούς τους φονιάδες από την τεράστια συγκατάβαση των μεταγενέστερων, να τους ανακαλύψουμε ξανά ως κομμάτι της καπιταλιστικής ελληνικής κοινωνίας και των αντιθέσεών της, να τους αναδείξουμε ως λογικά, δολοφονικά, απολύτως εχθρικά και κατά καιρούς κυρίαρχα συμφέροντα και επιδιώξεις. Να μια δουλειά που δεν θα την κάνει κανείς πραγματικός πατριώτης για λογαριασμό μας. Να μια δουλειά για ανθέλληνες προλετάριους!»

φαντάσματα

Φρέναρα λίγο στο σημείο αυτό στην οδό Κασταμονής, είδα την πινακίδα για πολλοστή φορά και συνέχισα. «Εδώ στις αρχές του Μάρτη 1944 Γερμανοί και ντόπιοι συνεργάτες τους κρέμασαν Έλληνα πατριώτη». Κοιτάζω την πινακίδα και σκέφτομαι ότι θα μ’ άρεσε περισσότερο να έγραφε «εδώ Γερμανοί και ντόπιοι φασίστες κρέμασαν έναν άνθρωπο που αγωνιζόταν για την ελευθερία και έτυχε να είναι Έλληνας». Αναρωτιέμαι αν αυτή η σκέψη είναι σκέτη πόζα ή αν είναι αποτέλεσμα κάποιων τελευταίων διαβασμάτων σε συνδυασμό με την απέχθεια για τη σημερινή διακυβέρνηση του Κράτους της δεξιάς, που μας τρίβει στα μούτρα τη λέξη «έθνος» σε κάθε ευκαιρία. Είτε μιλάμε για την πολιτική διαμαρτυρία, είτε μιλάμε για το περιστατικό με τη μάνα που έχασε το παιδί της τις προάλλες, για ό,τι και να μιλάμε, δεν σταματάει η επίκληση στο έθνος. Όπως και να ‘χει, στέκομαι εδώ στην οδό Κασταμονής, στη Νίκαια, λίγο πριν φτάσω στη δουλειά και παρατηρώ την πινακίδα και παρατηρώ τα παλιά φαντάσματα.

*

Παρατηρώ φαντάσματα. Μια Σέρβα χάνει το παιδί της και κινδυνεύει με απέλαση. Ο άστεγος που κοιμόταν και τα συμπράγκαλα έφευγαν μακριά με τον αέρα, δεν πήρε χαμπάρι τίποτα. Κάποιοι υπάλληλοι, κάποιοι εργαζόμενοι, κάποιοι εργάτες προσάγονται πρωινιάτικα μπροστά σε κάποιο υπουργείο. Διαμαρτύρονται γιατί μπαίνουν σε κινητικότητα, μπαίνουν σε διαθεσιμότητα, πες το καλά επιτέλους, διαμαρτύρονται γιατί απολύονται. Ένας άνθρωπος σε μια εκπομπή μιλάει στο Βρούτση και μιλάει για την αναπηρία του από κάποιο παλιό εργατικό ατύχημα, για τα 600 ή τα 400 του ευρώ, μοναδικό του εισόδημα.

Παρατηρώ φαντάσματα, ζωντανά, πραγματικά, που αρνούνται να χαθούν μέσα στο χαμό και την αυταρχική ελληνική ιστορία.

Στο καφενείο «Χαλαρά» βλέπω μια παράσταση ( http://enfo.gr/ar2164 ). Μια παράσταση για κανονικούς ανθρώπους, γι’ αυτούς που μιλάει – τα ‘χουμε ξαναπεί – αριστουργηματικά ο Χρήστος Οικονόμου. Άνθρωποι δύσκολοι σε ζοφερούς καιρούς. Τι σημαίνει κρίση; Τι σημαίνει δουλειά, τι σημαίνει ζωή και τι θάνατος; Τα διηγήματα του Οικονόμου μιλάνε για τη Σέρβα μάνα, για το εργατικό ατύχημα κάποιου Πέτρου, για διαμαρτυρίες, αγωνίες και ματαιώσεις πριν γράψει γι’ αυτά η “Guardian”.

Ας μιλήσουμε για τη φτώχεια, για τον αληθινό κόσμο, ας μιλήσουμε για ανθρώπους, την ίδια ώρα ζωντανούς και φαντάσματα. Φαντάσματα γιατί δεν μιλάμε γι’ αυτούς παρά ελάχιστα, φαντάσματα γιατί περνάνε χρόνια ολόκληρα μέσα στη φωτιά και η επίσημη μνήμη τους αφήνει μόνιμα απ’ έξω, αρνείται να τους προσεγγίσει, να τους καταλάβει, να τους ακούσει. Η επίσημη μνήμη, η επίσημη ιστορία ασχολείται με τους βρούτσηδες και τους φαήλους. Ασχολείται με όσους πατάνε την γενική, αόρατη και παντοδύναμη σκανδάλη. Τα σκάγια όμως χτυπάνε τους από κάτω. Και οι από κάτω μιλάνε μόνο στ’ αυτιά όσων έχουν θάρρος και καρδιά ανοιχτή.

Η παράσταση (Blackout – μια μικρή διαμαρτυρία) παίζεται ανάμεσα σε κανονικούς ανθρώπους, όχι στο σύνηθες θεατρικό κοινό των γυναικών με τις γούνες ή της στρατιάς των εναλλακτικών. Θαμώνες ταβλαδόροι, γέροι που δεν βγάζουν ποτέ το μπουφάν τους, εργάτες που κρατάνε το τσίπουρο με όλη τους τη χούφτα. Κι ανάμεσά τους οι ήρωες της παράστασης και μεις οι θεατές. Ένας γέρος έτρωγε και ύστερα έκλεινε τα μάτια ακούγοντας τον ηθοποιό. Σε μια στιγμή γύρισε και τον κοίταξε. Ο ηθοποιός μιλούσε για έναν σιδερά.

Η παράσταση προσεγγίζεται με το αίσθημα. Οι ιστορίες των φαντασμάτων συνοδεύονται με τσίπουρο και η ζωή κάθεται πάνω στους ώμους μας ατόφια σαν ένα στέρεο κομμάτι κάρβουνο, ελαφριά και βρώμικη σαν τη στάχτη από ένα τασάκι.

*

Στέκομαι εδώ στην οδό Κασταμονής, στη Νίκαια και παρατηρώ την πινακίδα. Βρίσκομαι δίπλα σε έναν απ’ τους ήρωες της παράστασης. Αυτός δούλευε στην οδό Καισαρείας στο σούπερ μάρκετ δύο στενά από εδώ. Τα παλιά φαντάσματα συναντάνε τα νέα. Οι ντόπιοι φασίστες ακόμη στέλνουν κόσμο αδιάβαστο, οι εργάτες έχουν να αντιμετωπίσουν υπουργούς και αφεντικά και η επίσημη μνήμη εξακολουθεί να μην βρίσκει λόγια να πει για τους ανθρώπους που σηκώνουν τα χρόνια σαν φορτίο.

*

Πίνω ένα τσίπουρο στην υγειά των ανθρώπων που είδα, θαμώνων και συντελεστών της παράστασης (http://www.youtube.com/watch?v=2cCxZD2Z_vE), στο καφενείο «χαλαρά» στην οδό Εμμανουήλ Μπενάκη.

Ας σταματήσουμε να αναρωτιόμαστε όλο προσποίηση και γκρίνια, υπάρχει τέχνη μες στην κρίση; Υπάρχει, μόνο που κρύβεται σε στοές και καφενεία, ψιλοντρέπεται για τον εαυτό της και συνυπάρχει με την πραγματική ζωή. Όταν ανοίξει όμως το στόμα της, καίγονται τα σωθικά μας.

πρωινό δελτίο

Σημερινοί πρωινοί διάλογοι δίπλα μου στη δουλειά.

1. Αφού κάνει μια σύντομη ανάλυση στον διπλανό του ότι όλοι αυτοί οι μετανάστες που πλένουν τζάμια στα φανάρια είναι αφορολόγητοι, καταλήγει, εμφανώς ικανοποιημένος με τον εαυτό του: «έτσι διώχνεις τους τελευταίους Έλληνες». Στη συνέχεια μπαίνει στο γραφείο του προϊστάμενου με τον άλλο, λέγοντας «ο κύριος θέλει να σας απασχολήσει για μια πολύ σοβαρή υπόθεση, αν δε σας πειράζει θα ακούσω κι εγώ. Είναι πολύ σοβαρή υπόθεση»

2. Στον κάτω όροφο μιλάνε δυο γυναίκες. Λέει η πιο μεγάλη: «στην αρχή πανικοβληθήκαμε, ύστερα στεναχωρηθήκαμε. Τώρα κάπως συνηθίσαμε. Δεν κάναμε και τίποτα φοβερό πριν, αλλά τώρα δεν μπορούμε να σκεφτούμε ούτε 6 μήνες μπροστά» «Ναι» τη διακόπτει η άλλη «τώρα ζούμε βδομάδα τη βδομάδα». Συνεχίζει η πρώτη «Ε, ναι δε γίνεται αλλιώς. Αν κάπου όμως, κάτι σκέφτομαι, είναι τα παιδιά». Σχολιάζουν μετά τους δεσμούς της ελληνικής οικογένειας, τουλάχιστον είμαστε κοντά, έχουμε σχέσεις καλές, τα παιδιά έχουν κάπου να πάνε. Η μεγαλύτερη κάπως πικρά λέει, ότι «δεν γίνεται κι έτσι όμως, δεν είναι και καλό για τα παιδιά». Η συζήτησή τους γίνεται πιο χαμηλόφωνη, ίσως λένε κάτι πιο προσωπικό, ίσως αναλύουν κάποιο πιο συγκεκριμένο πρόβλημα, δεν ξέρω. Απομακρύνομαι, φοβάμαι ότι η μεγαλύτερη γυναίκα θα βάλει τα κλάματα.

***

«έρημες ομορφιές έρημες γυναίκες έρημες ιδεολογίες στο τόπο τους πια δε φυτρώνει τίποτε και μόνο ταινίες αστυνομικές μας ξεκουράζουν» / Θ. Γκόρπας

***

Συνεχίζουμε με ειδήσεις από την κατηγορία πολιτισμός και καβαλίνα (την οποία γεμίζουμε με προχθεσινά status στο fb).

Μαίνεται η μάχη για τον Χατζιδάκι. Εκτός από αρκετούς αριστερούς / αριστερίζοντες κλπ που αναπαράγουν διάφορα κείμενά του και μιλάει για την αισθητική του τον διεκδικεί και μια άλλη κατηγορία ανθρώπων. Διάβασα ας πούμε Χωμενίδη (μη ρωτάς γιατί, τη βρίσκω) κ σκέφτομαι ότι είναι κάπως ενοχλητικό ότι εδώ και δυο, τρία χρόνια αναφέρουν όλοι τη στάση του Χατζιδάκι (κ συνήθως σε αντίθεση προς τον Θεοδωράκη), υπονοώντας λίγο πολύ ότι κι αυτοί τέτοιοι είναι κι όχι ας πούμε λαϊκιστές σαν το Μίκη (ή Μίκυ, αφού το κερδίζει να του το αποδώσουμε, μην το λυπηθούμε). Είναι ενοχλητικό γιατί θεωρούν ότι λένε πράγματα που πάνε αντίθετα στις απόψεις κ τις κραυγές της μάζας, οπότε βρίσκουν συγγένεια με τον Χατζιδάκι. Μόνο που ο τελευταίος, εκτός απ’ το να ασκεί σκληρή κριτική στον *λαό*, ασκούσε κριτική κ στις διάφορες εξουσίες, έχει υπερασπιστεί κ τους τρισκατάρατους μπαχαλάκηδες αναρχικούς. Οι τύποι σαν το Χωμενίδη (ή το Γεωργελέ ας πούμε) το μόνο που έχουν να πουν είναι ότι ο ελληνικός λαός είναι ανόητος, λαίκιστής και φωνάζει μόνο γιατί δε θέλει να αλλάξει τίποτα. Ταυτόχρονα υπερασπίζονται τον Αλέκο Παπαδόπουλο, τον Στ. Μάνο ή όποιον άλλο ταιριάζει στο κοστουμάκι του *μεταρρυθμιστή*, χωρίς να μας λένε ότι αυτοί οι μεταρρυθμιστές μαζί και τα κόμματά τους, μεταρρύθμιζαν τη χώρα επί δεκαετίες.
Το να μη χαϊδεύεις τα αυτιά του λαού (όπως λένε) είναι ωραίο και σπουδαίο, αλλά να ξεχνάς να πεις και καμιά μικροκουβέντα για τη μαύρη δεξιά (σε τρία κομμάτια) που κυβερνάει ή για την πασοκίλα που διέλυσε τα πάντα είναι σπουδαιότερο. Αλλά ξέχασα, ψηφίζουμε ευρωπαϊκή δημάρ για να περισώσουμε τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό μας, τί σημασία έχει που στη Θεσ/νικη προσάγουν σωρηδόν διεμφυλικούς/ στην Αθήνα κλείνουμε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης μετανάστες κλπ. Θεσμικές μικροαστοχίες. Μια μετριοπαθής και σοβαρή δήλωση Κουβέλη θα φτιάξει τα πράγματα.
Στο κάτω κάτω τώρα με την πρωτοβουλία Δένδια – Καμίνη για τις διαδηλώσεις, όλα θα φτιάξουν στην ευρωπαϊκή μας πρωτεύουσα. Να μην ξεχάσουν να κρύψουν πουθενά και τα πρεζάκια μόνο, γιατί χαλάνε την βόλτα στην Πανεπιστημίου.

Να προσθέσω και το εξής. Αρκετοί απ’ αυτούς που σήμερα περηφανεύονται ότι δεν χαϊδεύουν τα αυτιά του λαού, όντως δεν τα χαϊδεύουν σήμερα. Τα χάιδευαν όμως λίγα χρόνια πριν, όταν έγραφαν άρθρα για το καταπληκτικό ελληνικό χρηματιστήριο ή κορόιδευαν τους μίζερους αριστερούς που γκρίνιαζαν ενώ η Ελλάδα προχωρούσε μπροστά. Και τότε αυτοί οι άνθρωποι λέγοντας εκσυγχρονισμός, εννοούσαν να ανοίγουν τα καταστήματα τις Κυριακές. Η φούσκα της ελληνικής οικονομίας τότε, ήταν μια χαρά, αρκεί που τα υπουργεία είχαν να πληρώνουν διαφημίσεις στα έντυπα που αρθρογραφούσαν. Ζητούσαν το διαχωρισμό κράτους εκκλησίας από τότε (ευκολάκι ακόμη και για την Ελλάδα να το λες), αλλά δεν επιθυμούσαν τον διαχωρισμό του δημοσίου απ’ την κρατική διαφήμιση στις εφημερίδες ή την περίφημη παραγωγική ανασυγκρότηση. Τότε ήταν οκ η Ελλάδα να παράγει μετοχές και φρι πρες.

***

Σε σοβαρές ανακοινώσεις τώρα. Μία απ’ τις κρισιμότερες κι ενδεικτικότερες στιγμές της κρίσης ήταν νομίζω αυτό που συνέβη με τις οροθετικές γυναίκες. Ενδεικτικό, γιατί μας έδειξε με καταπληκτική σαφήνεια ότι η κυρίαρχη ιδεολογία εξακολουθεί να σιχαίνεται τους αδύναμους και τους (με τα αλάνθαστα τηλεοπτικά κριτήρια) περιθωριακούς και δεν διστάζει να τους πατήσει κάτω με το απαραίτητο βέβαια ηθικολογικό υπόβαθρο. Γι’ αυτό το θέμα, κυκλοφόρησε το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ «Ruins: Οροθετικές γυναίκες. Το χρονικό μιας διαπόμπευσης» της Ζωής Μαυρουδή, σε παραγωγή του radiobubble. Αν έχετε γερά στομάχια, πατήστε το λινκ.

«καθρέφτης»

Παρακολουθούμε επί μέρες τα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία. Μια εξέγερση που ξεκίνησε από μια διαμαρτυρία για την καταστροφή ενός πάρκου και την κατασκευή στη θέση του ενός mall. Προφανώς στη συνέχεια προστέθηκαν ένα σωρό άλλα ζητήματα και αιτίες που έβγαλαν τους γείτονες στο δρόμο, με πρώτη απ’ όλα την ίδια την απίθανη καταστολή και την αστυνομική βία.

Επειδή όμως η αρχή ήταν κάποια δέντρα και επειδή η δημιουργία ενός ακόμη mall, είναι ακριβώς η υπόσχεση της ανάπτυξης, στην οποία στα μέρη μας αυτόν τον καιρό προσβλέπει όλος ο πολιτικός κόσμος, το μυαλό μου έκανε ένα μικρό άλμα προς τα πίσω. Προσγειώθηκε στις 21 Μαΐου και συγκεκριμένα στα πρακτικά του αναπτυξιακού συνεδρίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Εκεί διαβάζω μεταξύ άλλων: «(..) Έχουμε συνδυασμό μεγάλων απαιτήσεων κατά πρώτον, δεσμεύσεων από την Ευρώπη κατά δεύτερον, και της ύφεσης κατά τρίτον. Άρα λοιπόν, πρέπει αυτά που θα διαλέξουμε να μην είναι μόνο η συμμόρφωση προς το περιβάλλον, αλλά να είναι και κάποια έργα που θα δώσουν και θέσεις εργασίας, που θα δώσουν και μια ανάπτυξη (..) Επομένως η ύφεση πρέπει να μας αλλάξει τη λογική. Δεν μπορούμε πλέον να σπαταλούμε χρήματα για να κάνουμε μόνο ένα ωραίο τοπίο, γιατί το άκουσα κι αυτό. Ωραία είναι και τα τοπία, αλλά τώρα πεινάει ο κόσμος (..)». Αυτά και άλλα πολλά ωραία και ενδιαφέροντα λέει ο βουλευτής Νέας Δημοκρατίας και ειλικρινά αξίζει κάποιος να διαβάσει την τοποθέτησή του ( http://tinyurl.com/mprbt2c), αν όχι για οτιδήποτε άλλο, τότε τουλάχιστον για το ύφος. Ειδικά στα σημεία που λέει για τους δρόμους, τα χρήματα, τα Γρεβενά και τις αρκούδες.

Το ξέρουμε καλά βέβαια, το μάθαμε απ’ την ανάποδη τί σημαίνει η περιβόητη ανάπτυξή τους. Από εξορύξεις χρυσού μέχρι γκαζόν, πλαστικές ξαπλώστρες και ιδιωτικές παραλίες. Οι άνθρωποι που στο όνομα της Ελλάδας, εξυμνούν την ανάπτυξη, οραματίζονται έναν τόπο έρημο, αλλοιωμένο, μια απέραντη ειδική οικονομική ζώνη, με διαλείμματα μικρών οάσεων, για όσους διαθέτουν το απαραίτητο αντίτιμο, ώστε να πληρώσουν την είσοδο σε περιφραγμένους παραδείσους με λίγο αλάτι και πολύ χλώριο.

Ωραία είναι και τα τοπία, αλλά τώρα πεινάει ο κόσμος, λένε. Δουλίτσα να βρούμε κι ας είναι να σκάβουμε το λάκκο μας για μισό πιάτο φαΐ. Δουλίτσες να δημιουργούμε κι ας το καταφέρουμε μετατρέποντας την Ελλάδα σε ένα συνονθύλευμα mall και πολυτελών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων για ευκατάστατους τουρίστες. Μου λένε πως στην Αμερική, στο Ντουμπάι, αλλά και στη Νότια Αφρική, τα mall έχουν ειδικά συστήματα στις οροφές, ώστε  να προσαρμόζεται το χρώμα τους, δημιουργώντας προσομοιώσεις μέρας, νύχτας, ήλιου, συννεφιάς. Τί να τον κάνεις τον αττικό ουρανό, αν μπορείς να απολαμβάνεις φρέντο καπουτσίνο στο customized ταβάνι σου;

Παρακολουθώντας γενικώς την εξέγερση στην Τουρκία το μυαλό κάνει άλματα. Το βοηθούν οι ντόπιοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί σχολιαστές που σοκάρονται απ’ τις εικόνες βίας και την αστυνομική αυθαιρεσία. Είναι βέβαια τρομακτικές οι εικόνες που κυκλοφορούν απ’ τα κινητά, τις κάμερες των διαδηλωτών και τα διεθνή μέσα. Αλλά εξίσου τρομακτικές είναι οι εικόνες απ’ τους αθηναϊκούς δρόμους των τελευταίων τριών ετών. Γι’ αυτές όμως τις εικόνες, απ’ το ομαδικό ξύλο πεσμένων διαδηλωτών, μέχρι τις εφορμήσεις των ομάδων ΔΙΑΣ και ΔΕΛΤΑ πάνω στα σώματα ανθρώπων, τις πέτρες που εκτοξεύουν ΜΑΤ ή τις φυσουνιές μέσα στο πρόσωπο, οι σοκαρισμένες τηλεοπτικές περσόνες δεν έχουν τίποτα να πουν. Κι όταν λένε κάτι, είναι κάτι σε στιλ «συγκρούσεις μεταξύ κουκουλοφόρων και αστυνομικών αμαύρωσαν την ειρηνική πορεία». Δεν ξέρουν ή δεν θέλουν να παραδεχτούν δημόσια οι σοκαρισμένοι, ότι όπως ακριβώς και στην Τουρκία, έτσι και εδώ, τρία χρόνια τώρα, στην ουσία απαγορεύονται οι ειρηνικές πορείες, αφού η αυθαιρεσία και η βία της αστυνομίας είναι πιο συνηθισμένη από καύσωνα τον Ιούλιο.

Με όλες τις (μεγάλες) διαφορές και ιδιαιτερότητες βέβαια, εδώ που τα λέμε, δεν χρειάζεται να προσπαθήσεις πολύ για να κάνεις άλματα απ’ την Ταξίμ στην Αμαλίας. Αν κοιτάξεις στο δίκτυο τις φωτογραφίες και τα βίντεο των ανθρώπων που διαμαρτύρονται στην Τουρκία με όλους τους αμήχανους, αντιφατικούς και αλλόκοτους τρόπους, πιθανόν να αντικρίσεις κάτι απ’ τον εαυτό σου, στους δρόμους της Αθήνας του 2008, του 2011 και πάει λέγοντας.

υγ. ποστίδιο παρασκευασμένο για την σαββατιάτικη ελευθεροτυπία

το σοκ μιας πτώσης 6%

Ακούω ειδήσεις στο ραδιόφωνο της εφημερίδας που χαλάστηκε φοβερά με την δήλωση της Ρεπούση ότι ο χορός του Ζαλόγγου είναι εθνικός μύθος και από τότε απαντάει ποικιλοτρόπως προκειμένου να υπερασπιστεί το εθνικό μας φρόνημα. Για να μην είμαι άδικος, υπάρχουν διάφοροι που επιχειρούν εδώ και καιρό να πουλήσουν αντιμνημόνιο και πατριωτισμό, στην ίδια συσκευασία. Αυτό όμως είναι ένα δύσκολο εγχείρημα ( συνήθως η πολύ πατρίδα τρώει το αντιμνημνιακό πάθος ) και άλλωστε η αριστερά έχω την εντύπωση ότι δυσκολεύεται πολύ να βρει έναν τρόπο να μιλήσει για πατρίδα, αποφεύγοντας να εκπέσει σε έναν λόγο συντηρητικό, φοβικό κλπ.

Στο ραδιόφωνο λοιπόν, μιλάνε δημοσιογράφοι και συζητάνε για μια ανακοίνωση της τουρκικής αστυνομίας η οποία αναφέρει περισσότερους αστυνομικούς τραυματίες παρά διαδηλωτές. Οι δημοσιογράφοι γελάνε ειρωνικά. Θα έπρεπε να γελάνε ειρωνικά εις βάρος της τουρκικής αστυνομίας, της ελληνικής αστυνομίας και του ίδιου τους του εαυτού που αναπαράγουν οποιοδήποτε ντόπιο δελτίο τύπου κι οποιαδήποτε στερεότυπη αναφορά σε «κουκουλοφόρους», «μπαχαλάκηδες» κλπ, αλλά δεν το κάνουν. Γελάνε ειρωνικά μόνο εις βάρος της τουρκικής αστυνομίας.

Στη συνέχεια, σοβαρεύονται και λίγο πριν ξεκινήσει άλλη μια περίφημη γεωστρατηγική ανάλυση ή άλλη μια ανάλυση περί των τούρκων που παλεύουν απλά και μόνο επειδή θέλουν κοσμικό κράτος, ακούγονται μερικές πολύ σοβαρές κουβέντες. Μιλάνε για βόμβα και σοκ. Αναφέρονται στην πτώση του χρηματιστηρίου κατά κάποιες μονάδες (νομίζω 6%). Να μια πολύ σημαντική είδηση. Ή ακόμη καλύτερα, να ένα τρόπος να προσεγγίσεις τα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία. Δε θα μιλήσεις με κάποιον απ’ τους διαδηλωτές. Δε θα διαβάσεις κάτι απ’ όσα αναφέρουν οι εκεί συλλογικότητες. Δε θα βρεις μαρτυρίες, δε θα επιχειρήσεις να βρεις συνδέσεις και διαφορές με άλλες κοινωνικές εκρήξεις και εξεγέρσεις. Θα μιλήσεις για την πτώση του χρηματιστηρίου και μετά βέβαια για την περίπτωση «εξαγωγής της κρίσης». Εκεί παίζονται όλα, εκεί βρίσκονται οι ειδήσεις και οι αναλύσεις που μας ενδιαφέρουν. Αυτή είναι η οπτική των δημοσιογράφων, των ανθρώπων που έχουν ξεχάσει τι σημαίνει κοινωνία και από τι αποτελείται. Αυτή είναι η προσέγγιση των ανθρώπων που όταν πεθαίνει διαδηλωτής στην Τουρκία, θα σχολιάσουν ότι ο Γκιούλ «άδειασε» τον Ερντογάν. Αυτή είναι η οπτική των σταρ δημοσιογράφων που όταν χιλιάδες άνθρωποι αντιμετωπίζουν τη βαρβαρότητα της καταστολής, αυτοί θα συζητάνε με νόημα για το αν ο Ερντογάν έχει σκοπό να βγάλει τις φρεγάτες στο Αιγαίο.

Ο κόσμος τους είναι φτιαγμένος μόνο από χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και στρατηγικές κινήσεις κάποιων ηγετών και ελίτ που συμβαίνουν μακριά από το άθλιο πόπολο, που δεν μπορεί παρά να κινείται επειδή κάποιοι το παρασύρουν ή επειδή είναι φανατισμένο και ηλίθιο. Για αυτούς τους δημοσιογράφους και αναλυτές, αυτή τη στιγμή στην Τουρκία δεν συμβαίνει τίποτα άλλο παρά μια κατάσταση ανωμαλίας και αταξίας που ίσως επηρεάσει τις αγορές.

Δεν υπάρχουν άνθρωποι που διαδηλώνουν. Δεν υπάρχει πάρκο που θέλουν να σωθεί ή αιτία που ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις. Δεν υπάρχουν άλλα αιτήματα και επιθυμίες που να μη χωράνε στο στενό πλαισιάκι των εκάστοτε κεμαλικών, ισλαμιστών και πάει λέγοντας. Δεν υπάρχει επιθυμία για ζωή, μόνο κάτι δείκτες χρηματιστηρίων που ανεβοκατεβαίνουν. Δεν υπάρχει αίμα στους δρόμους, μόνο μια ανάλυση για τις επόμενες κινήσεις ενός κάποιου πρωθυπουργού.

υγ. ενδιαφέρον κείμενο & ενδιαφέρουσα εκπομπή για τα της Τουρκίας βρίσκουμε μεταξύ άλλων εδώ

ο όχλος του διαδικτύου

Με αφορμή τα όσα έγιναν με τη Δημουλά, γίναμε μάρτυρες μιας κατάστασης που τείνει να επαναλαμβάνεται. Κάποιος καλλιτέχνης, συγγραφέας ή πολιτικός γράφει ή λέει κάτι και αυτό αναπαράγεται στα κοινωνικά δίκτυα. Οι διάφοροι ανώνυμοι, ψευδώνυμοι και επώνυμοι του διαδικτύου κριτικάρουν σοβαρά, βρίζουν ή κοροϊδεύουν τη δήλωση. Μετά τον πρώτο μικροχαμό, αναλαμβάνουν δημοσιογράφοι και συνήθως ομότεχνοι του όποιου έκανε την αμφιλεγόμενη δήλωση, να νουθετήσουν, κουνώντας το δάχτυλο, τον όχλο των social media.

Διαδικτυακό λιντσάρισμα, υπερβολές, λαϊκισμός, bullying, υστερία, φασισμός, έλλειψη ανοχής στην διαφορετική άποψη. Αυτές είναι μερικές από τις κατηγορίες που αποδίδονται στους χρήστες των κοινωνικών δικτύων.

Αναρωτιέμαι τι θα σκέφτονταν οι επικριτές του όχλου, αν έμπαιναν σε ένα καφενείο την ώρα που η τηλεόραση παίζει ειδήσεις και παρατηρούσαν τις βρισιές, τα σιχτίρια και τις μούντζες επί δικαίων και αδίκων. Μία απ’ τις (πολλές) λειτουργίες του facebook ή του twitter είναι και αυτή η φαντασιακή επανασύσταση του καφενείου. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, σχολιάζει ο καθένας, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο υπερβολικά, όπως άλλωστε αρμόζει σε μια παρέα που γλεντάει ή απλά σκοτώνει το χρόνο της. Το χιούμορ του καφενείου δεν είναι πάντα πετυχημένο, ούτε τα πειράγματα πάντοτε δίκαια ή καλοσυνάτα.

Ίσως η παραπάνω να είναι μια υπερβολικά επιεικής αντιμετώπιση του διαδικτυακού όχλου, αλλά απ’ την άλλη δυσκολεύομαι να καταλάβω την εμμονή στην υστερική μετριοπάθεια, τη σοβαροφάνεια και τον καθωσπρεπισμό που δείχνουν διάφοροι συγγραφείς και δημοσιογράφοι.

Αν θέλω να είμαι ειλικρινής, θα πρέπει να ομολογήσω ότι πιστεύω ότι το πρόβλημα δεν είναι η σφοδρότητα της επίθεσης, αλλά η επίθεση καθεαυτή. Οι μόνιμοι θαμώνες των τηλεοπτικών πάνελ και των σαλονιών των εφημερίδων βρίσκονται τον τελευταίο καιρό αντιμέτωποι με μια καινούρια κατάσταση. Το μικρόφωνο δεν ανοίγει μόνο για τις δικές του ατάκες. Οι «επώνυμοι» σχολιάζονται ποικιλοτρόπως και όχι πάντοτε με κομψότητα στα  κοινωνικά δίκτυα.

Όμως αναρωτιέμαι πως γίνεται να επικεντρώνεις την προσοχή και την ευαισθησία σου σε αυτό το θέμα. Για παράδειγμα δεν μπορώ να συλλάβω ότι γράφονται άρθρα επί άρθρων για το bullying ή το «ηλεκτρονικό λιντσάρισμα» της ποιήτριας, την ώρα που ζούμε στη χώρα που ο ίδιος ο υπουργός, διαπόμπευε για μήνες, παρέα με τους τηλεοπτικούς συνδαιτυμόνες του, γυναίκες αδύναμες και άρρωστες. Τότε, δεν επρόκειτο για φασισμό και τραμπουκισμό, αλλά για υγειονομική βόμβα και ρεαλ πολιτίκ. Τώρα συγγραφείς και δημοσιογράφοι εξανίστανται για την τύχη που επεφύλασσε ο όχλος σε μια ποιήτρια που αν μη τι άλλο, δεν είναι άρρωστη και απροστάτευτη, αλλά έχει επί χρόνια δημόσιο βήμα και χώρο να μιλήσει η ίδια για τον εαυτό της.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει όταν κατηγορείται για λαϊκισμό η πλέμπα του διαδικτύου, στη χώρα που υπουργός του Πασόκ είπε το «μαζί τα φάγαμε» και συνέχισε να κυβερνά, στη χώρα που ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με το MEGA, μίλησε με το Θεό.

Το μέτρο και την ισορροπία, δεν θα έπρεπε να τη αναζητάνε οι άνθρωποι αυτοί, στον όχλο του διαδικτύου που άλλοτε κάνει την πλάκα του, άλλοτε απλά ξεσπαθώνει και άλλοτε (μάλιστα αρκετά συχνά) κάνει σπουδαία πράγματα. Το μέτρο και την ισορροπία ας την αναζητήσουν στις επί χρόνια παρουσίες τους στα τηλεοπτικά πάνελ, στα εκλογικά βράδια στα κανάλια, όταν κάθονταν όλοι μαζί δίπλα σε όσους σήμερα διώκονται ποινικά ή κρύβονται σε μακρινές και εξωτικές χώρες. Το μέτρο και την ισορροπία ας την αναζητήσουν στον Σταύρο Θεοδωράκη τη στιγμή που γελάει, όταν Βορίδης αυτοαποκαλείται ακτιβιστής της δεξιάς ή τη στιγμή που ο ίδιος δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη πίνοντας απ’ την κούπα με το λογότυπο της Χρυσής Αυγής.

Όπως και να ‘χει όμως, θέλοντας και μη, μέχρι τουλάχιστον να κλείσει το internet ή να ρυθμιστεί ασφυκτικά στα πρότυπα άλλων καθεστώτων, οι μονόλογοι (και μαζί το a priori τεράστιο κύρος του δημοσίου προσώπου) έχουν τελειώσει. Το καφενείο έχει πρόσβαση στα μικρόφωνα και τώρα ακούγονται τα πάντα. Από άθλιες βρισιές μέχρι εμπεριστατωμένες κριτικές και υπέροχα ποιήματα. Ευτυχώς, θα συμπλήρωνα.

υγ. ποστίδιο παρασκευασμένο για τη Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία.

αν έχεις 250.000 €

Έτυχε, πολύ πρόσφατα, να ξαναδώ το «Ζ» του Γαβρά. Θα μπορούσα να σχολιάσω ένα σωρό πράγματα, αλλά τυχαίνει πάντα κάτι, που σε τραβάει μακριά απ’ τις αρχικές σκέψεις. Δεν πέρασε λίγη ώρα απ’ το τέλος της ταινίας και χαζεύοντας στο δίκτυο, έπεσα πάνω σε μια πρόσκληση για μια εκδήλωση της ΠΟΑΣΥ (πανελλήνια ομοσπονδία αστυνομικών υπαλλήλων). Η εκδήλωση γίνεται στη Βέροια και στο τέλος της θα απονεμηθούν τιμητικές πλακέτες στους αστυνομικούς που συμμετείχαν στη μάχη για τη σύλληψη των τρομοκρατών στη Βέροια. Έτσι ακριβώς γράφει η πρόσκληση, δεν έχει ας πούμε το τρομοκρατών σε εισαγωγικά. Θα μπορούσε να με ενοχλήσει το γεγονός ότι η ΠΟΑΣΥ δεν δυσκολεύεται ιδιαίτερα να καταργήσει το τεκμήριο της αθωότητας. Επίσης θα μπορούσε να είναι εξοργιστικό ότι η ομοσπονδία ξεπερνάει με άνεση τις καταγγελίες, ότι οι συλληφθέντες βασανίστηκαν. Πριν προλάβω όμως να σκεφτώ όλα αυτά, την προσοχή μου τραβάει ο τηλεοπτικής έμπνευσης και αισθητικής, τίτλος της εκδήλωσης. «Και οι αστυνομικοί έχουν μάνες».

Μαζί με την οικονομική δυσπραγία, μας επιτίθεται ένα φάντασμα. Το φάντασμα της αισθητικής της δεξιάς του ‘50, το οποίο με κάποιο περίεργο τρόπο, κατάφερε να συγχωνευθεί με ότι απέμεινε απ’ το lifestyle του 2000.

Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η είδηση που διάβασα πριν από ένα περίπου μήνα: «Η δημοσιογράφος και πολιτευτής Τάνια Ιακωβίδου ορίστηκε από το υπουργείο Εργασίας νέα πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Θα την υποδεχτεί φαντάζομαι το περίφημο νέο ηγετικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας και πρώην καλτ τηλεπερσόνα.

Μεσημεριανάδικα, κουτσομπολιά, Μύκονος, ηθικολογία, τηλεπωλήσεις, ριάλιτι, αγάπη για την δημόσια τάξη και μεγαλόστομες επικλήσεις στην «πατρίδα».

*

Όλα μαζί φτιάχνουν τον ίδιο χυλό που σιχαίνεται τους ξένους αν είναι φτωχοί, αλλά σπάει το μυαλό του να τους διευκολύνει νομοθετικά αν είναι επενδυτές. Διαβάζω ότι με το ν. 4146/13, αν κάποιος αγοράσει ακίνητο αξίας άνω των 250.000€ θα δίνεται άδεια παραμονής σ’ αυτόν και στην οικογένειά του. Συνηθισμένη τακτική στην Ευρώπη ή όχι, ο συμβολισμός της παραμένει ισχυρός. Αν έχεις 250.000€, χωράς και μένεις, αλλιώς, δε χωράς και πνίγεσαι, κλείνεσαι σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, περιμένεις στις ουρές της Π. Ράλλη, μαχαιρώνεσαι ένα ωραίο απόγευμα. Η ζωή είναι για τους επενδυτές. Για τους υπόλοιπους υπάρχουν φουσκωτά και φραουλοχώραφα.

*

Κυκλοφορεί ένα ντοκιμαντέρ. Λέγεται «Μέσα στη φωτιά – τα κρυμμένα θύματα της κρίσης» (Into the fire) . Το ντοκιμαντέρ δείχνει τον τρόπο που το οργανωμένο ελληνικό κράτος, η ελληνική αστυνομία και οι ντόπιοι φασίστες συμπεριφέρονται στους μετανάστες. Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική, αλλά ταυτόχρονα μοιάζει και τόσο κοντινή με αυτά που περιγράφει η ταινία του Γαβρά. Από το «Ζ» στο «into the fire», η απόσταση είναι ελάχιστη και έχει ήδη διανυθεί. Στο «Ζ» παρακολουθούμε αστυνομικούς να κάνουν τα στραβά μάτια ή και να συνεργάζονται με το ακροδεξιό παρακράτος. Βλέπουμε ακόμη ότι η συγκάλυψη αγριοτήτων αποτελούσε πάγια πρακτική. Είναι προφανές ότι δε ζούμε χούντα. Είναι όμως εμφανείς κάποιες αναλογίες. Όχι με την επταετία, αλλά με την αμέσως προηγούμενή της περίοδο.

*

Συνδυάζοντας όλα τα παραπάνω, σ’ ένα τρελό ζάπινγκ, θυμήθηκα τον Ευγένιο Αρανίτση. Είχε γράψει κάποτε, μιλώντας για παλιούς αριστερούς, ότι «(..) απέτυχαν άλλωστε να συλλάβουν το γεγονός ότι η τηλεόραση δεν είναι όπλο των αντιπάλων αλλά ο ίδιος ο αντίπαλος αυτοπροσώπως».

Παλιοί και νέοι, αριστεροί και μη, αναρωτιέμαι αν μπορούν να φανταστούν τη Μάρλα Σίνγκερ, την φοβερή και τρομερή ηρωίδα του «Fight Club». Αν τη δουν μπροστά τους, ίσως μπορέσουν και να συλλάβουν την ιδέα του Υμηττού ή της Πάρνηθας γυμνών από κεραίες. Ίσως μπορέσουν ως άλλοι Τάιλερ Ντέρντεν να την πιάσουν απ’ το χέρι και να δουν, με κάποια δόση ικανοποίησης, τις οθόνες να γεμίζουν χιόνια, παρεμβολές ή πίξελς.

υγ. ποστίδιο παρασκευασμένο για την Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία

ασύνδετο

Καμιά φορά σκέφτομαι ότι οι γύρω στα 30 (λίγο πάνω λίγο κάτω) έτυχε να ζήσουμε σε μια διαρκή μεταβατική περίοδο. Όλο κάπου πάμε, όλο κάτι αλλάζουμε και όλο αυτό δε μας αρέσει ή μας πετάει έξω ή οι συνθήκες είναι τέτοιες που δεν… Η μέθοδος επιβίωσης, κριτική και ειρωνεία φροντίζοντας να κρατηθούν σε κάθε περίπτωση οι αποστάσεις, δεν λειτουργεί πια. Ίσως γι’ αυτό, όσο κι αν ο the boy μοιάζει ακριβής, η ακρίβεια αυτή φτάνει μέχρι τα τέλη του 2008. Από κει και μετά όλα αλλάζουν. Οπότε τώρα, κάνει έναν ωραιότατο δίσκο εμπνευσμένος από μια ωραιότατη ταινία. Η κριτική, η διαπίστωση του κενού, της πόζας ή της προσποίησης δεν παρηγορεί πια. Δεν μπορείς να πιεις παρέα της. Κάποιοι ξανανακαλύπτουν ένα μέρος του λαϊκού τραγουδιού, που κάποτε ονόμαζαν σκυλάδικο. Άλλοι μετά από δέκα χιλιάδες ακροάσεις, ακούνε πρώτη φορά το ίδιο ρεμπέτικο. Τώρα, δεν σημαίνει τίποτα να λες ότι ο κόσμος είσαι κάλπης ή σάπιος. Εξαιτίας των όσων συμβαίνουν, ο εαυτός μοιάζει να επιζητά μια στροφή. Ο κόσμος ναι μεν είναι ψεύτικος, ίσως και εχθρικός, αλλά επιβάλλεται να ξανακοιτάξουμε τα πρόσωπα γύρω μας.

Αναρωτιέμαι αν αναπολώ στ’ αλήθεια την εποχή που ένα κατάστρωμα ήταν αρκετό. Τώρα κανένα καλοκαίρι δεν είναι ικανό να παριστάνει πως θα μας σώσει. Οι τύψεις και μια κάποια αόριστη αίσθηση χρέους (να τα και τα γραφικά) δεν επιτρέπουν την παραμικρή απομόνωση, πόσο μάλλον την παραίτηση. Κάθε βράδυ θα πέφτεις ηττημένος οριστικά και κάθε πρωί η μόνη επιλογή θα είναι να σηκωθείς έτοιμος να ξαναρχίσεις τη μάχη. Σίσυφος, κι ας μην υπάρχει Καμύ να σε τραγουδήσει.

Απ’ τις νύχτες που πέφτω ηττημένος, οι πιο βαριές, δεν είναι αυτές που προέρχονται από τα διάφορα νομοσχέδια ή τις νεότερες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Δεν με πειράζουν και τόσο τα άρθρα τύπου κανέλλη, ανθρώπων δηλαδή που ορίζουν ως προοδευτική την εξίσωση που λέει ότι για 11 εκατομμύρια ευρώ (συν μερικούς τραγελαφικούς όρους) μπορούμε να καταστρέψουμε 4.600 στρέμματα δάσους. Δεν με πειράζει ο θεοδωράκης, όταν δεν βλέπει και τόσους πολλούς άστεγους ή δεν βλέπει να διώκονται οι μετανάστες.

Η συνθήκη που φλερτάρει με την παραίτηση είναι αυτή που περιγράφεται απ’ τα σηκωμένα δάχτυλα που κουνιούνται περιφρονητικά από οικεία χέρια. Δεν μπορείς να πιστεύεις αυτό ή το άλλο, γιατί τότε «δεν είσαι αρκετά επαναστάτης, αρκετά ρεαλιστής, αρκετά σοβαρός» ανάλογα με την περίσταση. Η πλευρά που αντιτίθεται στην ασκούμενη πολιτική έχει τόσα πολλά δίκια και όλα αυτά είναι μοναδικά. Αν δεν τα καταλαβαίνεις είσαι συμβιβασμένος, αδιάβαστος, παρορμητικός, ανεύθυνος, ανάλογα με την περίσταση. Η πλευρά που αντιτίθεται στην ασκούμενη πολιτική κάτι φορές μοιάζει να μην έχει άλλο στόχο, παρά να περιφέρει το δίκιο της. Στο μεταξύ οι δουλειές λιγοστεύουν, η εξαθλίωση κάνει παρέλαση, ο φασισμός επιχειρεί να κάνει επίδειξη δύναμης και η απελπισία είναι η καλύτερή μας φίλη. Αλλά μερικές φορές, πριν απ’ τους αδύναμους, στέκεται ο ένας και μοναδικός τρόπος που μας υπαγορεύει το δίκιο μας. Τί κι αν έχει αποτύχει ο τρόπος; Εμείς όχι μόνο θα λέμε ότι είναι ο σωστός, αλλά θα κατακρίνουμε κι όποιον δοκιμάζει κάτι διαφορετικό σαν επαναστατικά άσχετο.

Αλλά ακόμη και τώρα που γράφω τα πιο συνηθισμένα και κλισέ πραγματάκια για τη γενιά που δυσκολεύεται να συμβιβαστεί με τους ελάχιστους κανόνες μιας συλλογικότητας, αναρωτιέμαι. Είναι ώρα για γκρίνια, δυο μέρες πριν την απεργία; Είναι ώρα να κοιτάει ο ένας την καμπούρα του άλλου, την ώρα που αρχίζουν να κατονομάζονται οι ηθικοί αυτουργοί, όλοι εμείς δηλαδή; Είναι ώρα να ανταλλάσουμε αυτοαναφορικές κουβεντούλες; Προφανώς και δεν είναι.

Πόσο μάλλον που στον διπλανό υπολογιστή και στα πλαίσια αυτής της απόπειρας να γυριστεί ένα ντοκ για τις οροθετικές, ακούγεται – κατά την  απομαγνητοφώνηση – η συνέντευξη μιας απ’ αυτές τις γυναίκες.

Το να περιγράφεις το κενό δεν σημαίνει τίποτα σήμερα. Το να τραγουδάς εξαιρετικά την απόγνωση βοηθάει ελάχιστα. Τα λόγια αυτής της γυναίκας που διαπομπεύτηκε απ’ τον λοβέρδο και τους λοιπούς προστάτες της ηθικής ελλαδάρας, υπαινίσσονται πού πρέπει να ρίξεις το βλέμμα σου. Η σημερινή εφεύρεση της ηθικής αυτουργίας στις Σκουριές, το βίντεο που δείχνει το κουτί με το κορμί του Cheikh Ndiaye να φθάνει στην πατρίδα του, υπαγορεύουν τη στάση σου.

Το πρωί φορτώνεις την μεγάλη πέτρα στους ώμους και αρχίζεις να ανεβαίνεις το λόφο. Γελαστός, απελπισμένος, ηττημένος, βαρύς και ασήκωτος, ψιθυρίζοντας ή σιγοτραγουδώντας, δεν θα σταματήσεις να κουβαλάς την πέτρα.  Δε θα σταματήσεις όσο έχεις αυτιά και ακούς την φωνή αυτής της γυναίκας. Κάθε πρωί. Δε θα σταματήσεις.